27 listopada 2025 r. Prezydent RP zdecydował się zastosować prawo weta wobec ustawy z dnia 17 października 2025 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, która przewidywała m.in. zmiany w opodatkowaniu fundacji rodzinnych.
Z uzasadnienia projektu wynikało, że celem nowelizacji miało być z jednej strony wzmocnienie i doprecyzowanie roli fundacji rodzinnej jako narzędzia służącego bezpiecznej sukcesji biznesowej, a z drugiej – ograniczenie wykorzystywania jej do agresywnej optymalizacji podatkowej.
Weto Prezydenta oznacza, że na ten moment planowane od 1 stycznia 2026 roku zmiany zasad opodatkowania – postrzegane jako mniej korzystne z perspektywy zarządzających fundacjami rodzinnymi – najprawdopodobniej nie wejdą w życie w zaproponowanym kształcie.
Planowane zmiany w opodatkowaniu fundacji rodzinnej
Planowane zmiany w zasadach opodatkowania fundacji rodzinnych, objęte nowelizacją ustawy o CIT, opisywaliśmy już wcześniej:
Projekt ustawy o CIT – zmiany w opodatkowaniu Fundacji Rodzinnej
Dla przypomnienia najważniejsze z nich miały obejmować:
- wprowadzenie 36-miesiecznego okresu lock-up przy sprzedaży mienia wniesionego do fundacji lub nabytego od podmiotu powiązanego;
- opodatkowanie najmu krótkoterminowego (także w zakresie lokali użytkowych);
- włączenie fundacji rodzinnej w reżim CFC;
- objęcie fundacji rodzinnej exit tax;
- doprecyzowanie zasad dla struktur transparentnych (niezależnie od prowadzenia działalności gospodarczej przez tego rodzaju podmioty) i ukrytych zysków;
Za kluczowy – w naszej ocenie – należało uznać przepis przejściowy, zgodnie z którym 36-miesięczny okres miał dotyczyć zbycia majątku wniesionego do fundacji rodzinnej po dniu 31 grudnia 2025 roku.
W praktyce oznaczałoby to, że jeśli składnik majątku zostałby wniesiony do fundacji rodzinnej jeszcze w bieżącym roku, jego sprzedaż korzystałaby ze zwolnienia z podatku CIT, nawet jeśli nastąpiłaby przed upływem 3 lat, licząc od końca roku, w którym doszło do wniesienia.
Weto Prezydenta – uzasadnienie i nasze stanowisko
Prezydent RP, odmawiając podpisania nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, powołał się na konieczność ochrony zaufania obywateli do państwa oraz stabilności prawa. W uzasadnieniu wskazał, że nie może zaakceptować zmiany w zasadach opodatkowania fundacji rodzinnych, wprowadzanych mimo wcześniejszych obietnic co do wieloletniej trwałości przyjętych rozwiązań. Jak zaznaczył Prezydent:
„Gdy ta instytucja [fundacja rodzinna] była tworzona ustawodawca zapewnił, że zasady ich funkcjonowania nie ulegną zmianie przez okres trzech lat. Tymczasem przedstawiona nowelizacja wprowadzała po niespełna dwóch latach niekorzystne zmiany w opodatkowaniu już założonych fundacji, do których rodziny przekazały swoje aktywa. To naruszenie zasady zaufania do państwa, którego jedynym powodem był fatalny stan finansów publicznych. Celem państwa powinno być ściganie nieuczciwych podmiotów wyłudzających VAT i omijających podatki, a nie atak na rodzinne fundacje.”
Podzielamy stanowisko Prezydenta w zakresie naruszenia obietnicy ustawodawcy. Instytucja fundacji rodzinnej została wprowadzona do polskiego systemu prawnego celem umożliwienia przedsiębiorcom dokonanie bezpiecznej sukcesji biznesu rodzinnego. Wprowadzanie niekorzystnych zmian podatkowych wobec fundacji rodzinnych przed upływem gwarantowanych trzech lat narusza bezpośrednio zasadę pewności prawa i zaufania obywateli do państwa (państwa prawa).
Fundacja rodzinna to narzędzie, z których polscy przedsiębiorcy chętnie korzystają, aby w bezpieczny sposób zapewnić międzypokoleniową sukcesję biznesu. Nagłe zmiany w zasadach opodatkowania nie tylko podważają zaufania do polskiego systemu prawnego, a także realnie utrudniają długofalowe planowanie i budowanie majątku rodzinnego na pokolenia. Weto Prezydenta należy więc ocenić jako uzasadnioną reakcją na próbę wprowadzenia niekorzystnych zmian podatkowych mimo wcześniejszych gwarancji.
Co oznacza weto dla fundatorów i beneficjentów?
Prezydenckie weto w praktyce prawdopodobnie zablokuje wejście w życie opisanych zmian od początku stycznia 2026 roku. W tym scenariuszu fundacje rodzinne nadal będą korzystać z dotychczasowych preferencji podatkowych, a w szczególności nie zostaną wprowadzone:
- 3 letni lock-up przy sprzedaży majątku;
- Opodatkowanie najmu krótkoterminowego;
- Objęcie reżimem CFC;
- Objęcie fundacji rodzinnej exit tax;
Ewentualne odrzucenie weta Prezydenta wymagałoby ponownego uchwalenia ustawy przez Sejm większością kwalifikowaną 3/5 głosów przy obecności co najmniej połowy ustawowej liczny posłów. Alternatywnie Sejm lub inny podmiot posiadający inicjatywę ustawodawczą musiałby przedstawić nowy projekt ustawy – w takim wypadku proces legislacyjny nie zakończyłby się do końca bieżącego roku.
Oczywiście będziemy na bieżąco monitorować sytuację i informować Państwa o ewentualnych zmianach w tym obszarze.
Jeżeli potrzebujesz wsparcia w zakresie funkcjonowania lub zakładania fundacji rodzinnej – skontaktuj się z nami. Zapewnimy Ci kompleksową opiekę prawną na każdym etapie, kładąc nacisk na bezpieczeństwo twoje i twoich aktywów oraz praktyczne dopasowanie rozwiązań do indywidualnych potrzeb.
Więcej praktycznych informacji na temat fundacji rodzinnej znajdziesz także w innych wpisach na naszym blogu:
Tristan Grądzki – aplikant radcowski
Michał Sobczyński – partner zarządzający/adwokat
Orest Ochocki – partner/radca prawny
0 Komentarzy