Od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (dalej: ustawa) zainteresowanie tą formą prawną wśród polskich przedsiębiorców systematycznie i dynamicznie rośnie. W ocenie Ministerstwa Finansów choć fundacja rodzinna ma służyć przede wszystkim jako narzędzie stabilnej i bezpiecznej sukcesji biznesu, w praktyce bywa wykorzystywana również do agresywnej optymalizacji podatkowej.
Z tego względu 8 sierpnia 2025 roku Ministerstwo Finansów zapowiedziało pakiet punktowych zmian, mających na celu „uszczelnienie systemu podatkowego” przy jednoczesnym zachowaniu atrakcyjności fundacji rodzinnej jako instrumentu sukcesyjnego.
Najważniejsze propozycje zmian Ministerstwa Finansów
Zapowiedziany przez Ministerstwo Finansów pakiet zmian obejmuje:
- Trzyletnią „karencję” (lock-up) przy sprzedaży składników wniesionych do fundacji
Planowane jest wprowadzenie czasowego (3-letniego) wyłączenia ze zwolnienia podatkowego przychodów ze sprzedaży składników majątku wniesionych lub przekazanych do fundacji rodzinnych. Po upływie tego okresu transakcje zbycia aktywów ponownie korzystałyby z dotychczasowego zwolnienia (do momentu wypłaty świadczeń beneficjentom).
- CFC – objęcie fundacji rodzinnej przepisami o zagranicznych jednostkach kontrolowanych
Fundacja rodzinna ma zostać wprost wskazana jako podmiot podlegający przepisom o zagranicznych jednostkach kontrolowanych (CFC). Celem jest ograniczenie przenoszenia dochodów osiąganych przez polskich przedsiębiorców do podmiotów objętymi zagraniczną jurysdykcją o preferencyjnym opodatkowaniu.
- Doprecyzowanie zasad opodatkowania udziałów w zagranicznych spółkach transparentnych podatkowo
Ministerstwo zapowiada doprecyzowanie zasad opodatkowania fundacji rodzinnej w przypadku posiadania przez nią udziałów w zagranicznych spółkach transparentnych podatkowo, takich jak np. luksemburskie SCSp czy anglosaskie LP i LLP.
- Wyłączenie najmu krótkoterminowego ze zwolnienia podatkowego
Przychody z najmu krótkoterminowego mają zostać wyłączone z zakresu zwolnienia podatkowego przychodów fundacji rodzinnej. Zgodnie z zapowiedziami zwolnienie ma nadal obejmować najem długoterminowy.
Praktyczne skutki dla fundatorów i beneficjentów
Zapowiedziane zmiany będą wymagały od fundatorów i beneficjentów dostosowania planowanych działań oraz struktury działalności fundacji rodzinnych, w szczególności poprzez:
- Wcześniejsze planowanie transakcji – staranne ustalenie harmonogramu zbycia aktywów oraz innych działań obejmujących fundację rodzinną, tak aby uwzględnić okresy karencji i nowe ograniczenia;
- Ponowną ocenę ryzyk CFC i udziałów w spółkach transparentnych podatkowo – zarówno na poziomie samej fundacji, jak i spółek portfelowych;
- Aktualizację strategii w zakresie najmu krótkoterminowego – dotychczasowe strategie fundacji rodzinnych oparte na najmie krótkoterminowym powinny zostać zaktualizowane w zakresie efektywnego opodatkowania po wejściu w życie planowanych zmian.
Podsumowanie
Zapowiedziany przez resort Finansów pakiet zmian dotyczący fundacji rodzinnej ma stanowić raczej „uszczelnienie” dotychczasowych przepisów bez istotnego demontażu samej instytucji. Podstawą nowelizacji ma być wprowadzenie 3-letniego okresu karencji (lock-up) na sprzedaż aktywów wniesionych do fundacji rodzinnej, objęcie fundacji reżimem CFC, doprecyzowanie zasad dotyczących spółek transparentnych podatkowo oraz opodatkowanie działalności fundacji rodzinnej w zakresie najmu krótkoterminowego.
Wejście w życie zmian planowane jest na 1 stycznia 2026 roku, z zastosowaniem do przychodów osiągniętych od tej daty. Obecnie szczegółowe rozwiązania nie są jeszcze znane – poznamy je dopiero na etapie publikacji projektu nowelizacji ustawy. Niezależnie od powyższego warto rozważyć przeprowadzenie audytu istniejących struktur fundacji rodzinnych lub przygotowanie scenariuszy działania w oparciu o zapowiadane regulacje. Chociaż nowelizacja nie jest przesądzona, już teraz dobrze jest zaplanować działania w tak kluczowym obszarze jak sukcesja biznesowa, aby uniknąć zaskoczenia i negatywnych skutków podatkowych.
Jeśli planujesz założyć fundację rodzinną lub przygotować obecną strukturę na zmiany od 2026 roku, skontaktuj się z nami. Przeprowadzimy Cię przez cały proces, zapewniając bezpieczeństwo fundacji rodzinnej, Twojego biznesu oraz sukcesji. Razem znajdziemy najlepsze rozwiązanie dostosowane do Twojej sytuacji.
Tristan Grądzki – aplikant radcowski
Orest Ochocki – partner/radca prawny
Aby dowiedzieć się więcej o fundacji rodzinnej czy CFC, zobacz także:
Fundacja rodzinna – dozwolony zakres działalności i zasady jej opodatkowania
Fundacja rodzinna jednak korzystna dla fundatorów-małżonków – nowe spojrzenie fiskusa
Unikanie opodatkowania – CFC (zagraniczna jednostka kontrolowana)
0 Komentarzy