Rząd prowadzi prace nad kompleksowym uregulowaniem umowy franczyzy.
Aktualnie, umowa franczyzy stanowi umowę nienazwaną, tj. nieuregulowaną
w przepisach Kodeksu cywilnego, a możliwość jej zawarcia wynika ze swobody kontraktowania.
W uproszczeniu, franczyza polega na zobowiązaniu się franczyzodawcy do
udostępnienia franczyzobiorcy za wynagrodzeniem zezwolenia na korzystanie z
jego nazwy, firmy, znaków towarowych, patentów, know-how prowadzenia
działalności gospodarczej, w zamian za zobowiązanie franczyzobiorcy do
prowadzenia we własnym imieniu i na własny rachunek działalności gospodarczej
opartej na udostępnionej koncepcji lub technice i zapłaty wynagrodzenia.
Jak wynika z uzasadnienia projektu zmian m.in. do Kodeksu cywilnego, propozycja kompleksowej regulacji stanowi odpowiedź na potrzebę zapewnienia proporcji kontraktowej stron zawierających umowę franczyzy, poprzez ochronę franczyzobiorców będących nierzadko mikro czy małymi przedsiębiorcami i de facto słabszą stroną zawieranych umów. Jak podaje Ministerstwo Sprawiedliwości w uzasadnieniu, umowy franczyzy często są umowami adhezyjnymi, zawieranymi masowo przy użyciu wzorców i nie podlegają negocjacjom, co negatywnie kształtuje sytuacje franczyzobiorców. Wzmocnieniu ich pozycji służyć ma wiele rozwiązań przyjętych w projekcie, w tym m.in:
- wprowadzenie do katalogu umów nazwanych z Kodeksu cywilnego umowy franczyzowej i określenie jej elementów przedmiotowo istotnych;
- wymóg zachowania przy zawarciu umowy franczyzy formy dokumentowej pod rygorem nieważności;
- obowiązek przedstawienia franczyzobiorcy co najmniej na 14 dni przed zawarciem umowy tzw. prospektu franczyzowego zawierającego m.in. informację o wzajemnych zobowiązaniach stron i opis działalności gospodarczej franczyzodawcy, w szczególności liczbę zawartych umów franczyzy, według stanu na koniec poprzedniego roku kalendarzowego; opis działalności, która ma być wykonywana przez franczyzobiorcę; sposób ustalania wynagrodzenia franczyzodawcy; opis świadczeń franczyzodawcy, w szczególności wymienienie udostępnianych do korzystania koncepcji lub techniki działalności gospodarczej, rzeczy lub praw; informację o szacunkowej wartości wydatków lub nakładów niezbędnych do poniesienia przez franczyzobiorcę; informację o szacowanej wysokości przychodów franczyzobiorcy oraz o sposobie jej wyliczenia. Projekt wskazuje, że nieudostępnienie franczyzobiorcy dokumentu informacyjnego lub wskazanie w nim nieprawdziwych informacji może upoważniać do odstąpienia od umowy przez franczyzobiorcę i domagania się odszkodowania od franczyzodawcy;
- przyznanie franczyzobiorcy uprawnienia do zmniejszenia wynagrodzenia franczyzodawcy za czas, w którym jego przychód znacznie zmalał;
- ograniczenie zakazu konkurencji, który będzie mógł obejmować wyłącznie zobowiązanie franczyzobiorcy do nietworzenia konkurencyjnego systemu franczyzowego przez okres nie dłuższy niż rok od dnia rozwiązania umowy franczyzy;
- zmiany reguł dochodzenia roszczeń o zapłatę kary umownej wynikających z zawartej umowy franczyzy, które wygasać będą w terminie roku od dnia, w którym franczyzodawca dowiedział się lub przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o niewykonaniu lub nienależytym wykonaniu zobowiązania przez franczyzobiorcę, chyba że franczyzodawca dokonał w tym terminie wezwania do zapłaty kary umownej;
- sformułowanie w Kodeksie cywilnym specjalnych przesłanek wypowiedzenia umowy przez każdą ze stron umowy.
Projekt nowelizacji przewiduje także zmiany w ustawie prawo własności przemysłowej. Ustawodawca proponuje, aby wymóg zachowania przy zawarciu umowy licencyjnej formy pisemnej zastąpić formą dokumentową.
Na ten moment przewiduje się, że ustawa ma wejść w życie 3 miesiące po ogłoszeniu. Co ważne, nowe przepisy mają dotyczy tylko nowych umów franczyzy, a więc zawartych po dniu wejścia w życie ustawy.
Będziemy przyglądać się dalszym losom projektu, jednak już dziś franczyzodawcy powinni zastanowić się nad potrzebą stworzenia nowych wzorów swoich umów franczyzowych, jak i rozważyć, jak ograniczenie zakazu konkurencji może wpłynąć na ich model biznesowy.
0 Komentarzy