12 września 2025 r. Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy, która wprowadza istotne zmiany w sposobie naliczania pracowniczego stażu pracy. Nowe regulacje mają na celu wyrównanie uprawnień osób pracujących w różnych formach zatrudnienia i aktywności zawodowej. Jakie zmiany czekają na pracowników i pracodawców od 1 stycznia 2026 r.?
Poszerzenie katalogu okresów wliczanych do stażu pracy
Dotychczas do stażu pracy zaliczano wyłącznie okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Sytuacja ta od dawna wymagała zmian z uwagi na tendencję wzrostu liczby osób samozatrudnionych oraz zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia. W uzasadnieniu ustawy podkreślono, że jej celem jest ujednolicenie i zrównanie zasad ustalania stażu pracy nie tylko dla zleceniobiorców i przedsiębiorców, ale również dla osób współpracujących w ramach innych form aktywności zawodowej.
Od wejścia w życie nowelizacji do stażu pracy będą wliczane także:
- okresy prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz czas współpracy z osobą prowadzącą działalność gospodarczą,
- okresy wykonywania umów zlecenia, umów o świadczenie usług, umów agencyjnych,
- okresy członkostwa w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych i spółdzielniach kółek rolniczych,
- udokumentowane okresy wykonywania pracy zarobkowej za granicą oraz
- czas zawieszenia działalności gospodarczej z powodu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, przy założeniu, że zostały za te okresy opłacone składki emerytalne i rentowe.
Zmiany obejmą również funkcjonariuszy służb mundurowych – m.in. Policji, ABW, AW, SKW, SWW, CBA, SOP, BOR, Służby Więziennej, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Marszałkowskiej, Służby Celno-Skarbowej oraz dawnego Urzędu Ochrony Państwa. Okres pełnienia służby w tych formacjach będzie wliczany do stażu pracy z odrębnymi regulacjami.
Poprawki przyjęte, ale nie wszystkie
Odrzucone zostały cztery poprawki dotyczące zaliczania do stażu pracy również okresów: wykonywania działalności duchownej, pracy nakładczej oraz pozostawania członkiem rady nadzorczej czy wspólnikiem w spółce handlowej.
Dokumentacja i potwierdzanie okresów przed wejściem w życie ustawy
Od 1 stycznia 2026 r. pracownicy będą mieli 24 miesiące na przedłożenie dokumentów potwierdzających powyższe okresy. W przypadku okresów zgłoszonych do ZUS, dokumenty będą weryfikowane na podstawie zaświadczeń, o które można będzie wystąpić online, składając wniosek za pośrednictwem PUE. Natomiast w przypadku okresów niezgłoszonych do ZUS, a także dotyczących pracy zarobkowej za granicą lub w innych formach zatrudnienia, pracownicy będą zobowiązani potwierdzić je zgodnie z ogólnymi zasadami dowodowymi – np. za pomocą umów, świadectw czy zaświadczeń wydanych przez zagraniczne instytucje.
Wejście w życie i terminy przejściowe
Wejście w życie nowelizacji zostało podzielone na 2 etapy. Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. w sektorze publicznym, a w sektorze prywatnym – od pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy.
Skutki dla uprawnień pracowniczych
Skoro większa część aktywności zawodowej będzie wliczana do stażu pracy, osoby objęte zmianami mogą uzyskać:
- dostęp do dłuższego urlopu wypoczynkowego – np. po udokumentowaniu dodatkowych lat, które wcześniej nie były zaliczane, wzrost wymiaru urlopu z 20 do 26 dni;
- prawo do dodatków stażowych, nagród jubileuszowych bądź możliwości ubiegania się o stanowiska wymagające określonego stażu.
Podsumowanie
Nowelizacja Kodeksu pracy w zakresie naliczania stażu pracy to krok naprzód dla osób pracujących w różnych formach zatrudnienia oraz prowadzących działalność gospodarczą. Dla wielu to możliwość odzyskania czasu niezaliczanego dotychczas do uprawnień pracowniczych. Jednocześnie zmiana wymaga aktywnego działania – zbierania dokumentów, przygotowania się na nowe obowiązki dokumentacyjne oraz wdrożenia przez pracodawców.
Zespół Prawa Pracy i HR kancelarii Sobczyńscy i Partnerzy | FSG Prawo posiada bogate doświadczenie w doradztwie prawnym na rzecz największych pracodawców w Polsce. Chętnie wesprzemy Państwa zarówno w przygotowaniu i przeprowadzeniu procesu wdrożenia nowych zmian.
W przypadku pytań lub chęci omówienia konkretnej sytuacji zapraszamy do kontaktu.
Oleksandr Momot – Prawnik
Katarzyna Gohling – Adwokat
0 Komentarzy